Zeker niet te verwarren met de matige remake uit 2008 met Keanu Reeves en
Jennifer Connely, die een hele andere insteek heeft dan deze ongewone, maar in een aantal opzichten nog steeds indrukwekkende SF-klassieker,
die van grote invloed was op een generatie filmmakers. Het ontwerp van de
mysterieuze robot Gort stond model voor Robocop, de Cylons in Battlestar Gallactica en de stormtroopers in Star Wars. Maar wees gewaarschuwd: “The Day The Earth Stood Still” heeft weinig actie en bevat dan ook weinig special effects.
Wie dus spektakel denkt te verwachten, is hier aan het verkeerde adres. Wie een
intelligent, sfeervol SF-drama wil zien die meer dan 65 jaar later nog steeds
relevant is, zal niet snel een beter voorbeeld vinden.
In
“The Day The Earth Stood Still” landt een UFO vlakbij Washington Monument. Honderden mensen,
beschermd door zwaarbewapende militairen, wachten af wat er gaat gebeuren. Dan verschijnt Klaatu, die aangeeft vreedzame bedoelingen te hebben, maar wanneer
hij een vreemd voorwerp uit zijn binnenzak haalt, schiet één van de soldaten
hem uit paniek neer. Vervolgens verschijnt de dodelijke robot Gort, die dankzij Klaatu
de soldaten slechts ontwapent en niemand doodt. Klaatu wordt behandeld in een
ziekenhuis en spreekt met een vertegenwoordiger van de Amerikaanse president.
Klaatu geeft echter aan dat hij zijn boodschap alleen wil delen met leiders uit
alle landen ter wereld en dat hun onderlinge conflicten daarvoor totaal niet
val belang zijn.
Wanneer Klaatu inziet dat hij niet kan rekenen op de wereldleiders, heeft
hij nauwelijks nog vertrouwen in een vreedzame oplossing voor het probleem dat
hij wil aandragen. Maar hij besluit nog één poging te doen: hij ontsnapt uit
het ziekenhuis, huurt onder de naam Carpenter een kamer bij Mrs Barley [Frances
Bavier] en maakt kennis met de andere bewoners. Vooral Helen Benson [Patricia
Neal] maakt hem hoopvol, bovendien is haar zoontje Bobby [Billy Gray] heel
nieuwsgierig naar zijn nieuwe buurman. Wanneer Helens vriend Tom [Hugh Marlowe]
haar onverwacht uitnodigt voor een etentje, wil Bobby graag dat Carpenter op
hem past. Bovendien kan Bobby hem dan de stad laten zien, met onder meer Arlington National Cemetery en The Lincoln Memorial.
Klaatu gelooft hierdoor dat er toch nog hoop is voor de mensheid.
Wanneer hij hoort over de briljante wetenschapper Professor Jacob Barnhardt
[Sam Jaffe], weet hij Bobby over te halen diens kantoor op te zoeken. Klaatu's superieure wetenschappelijke kennis overtuigt professor Barnhardt ervan dat Klaatu is wie hij zegt dat hij is. Klaatu besluit daarom zijn belangrijke boodschap te delen tijdens een internationale conventie waar wetenschappers uit alle landen ter wereld bijeenkomen.
Ondertussen staat Gort dagenlang roerloos buiten het ruimteschip te wachten op
nadere orders terwijl soldaten en onderzoekers hun uiterste best doen om het ruimteschip binnen te dringen en meer te weten te komen over de mysterieuze buitenaardse bezoekers
Special effects waren in de jaren ’50 nog erg primitief en het is daarom
zowel verstandig als begrijpelijk dat de special effects hier beperkt zijn tot
het absoluut noodzakelijke. De landing van het ruimteschip oogt voor een modern
publiek gedateerd, maar is voor die tijd bijzonder overtuigend. Datzelfde geldt
ook voor de scènes waarin Gort wapens en tanks volledig verpulverd: alle
effecten zijn in de camera gemaakt, zonder computertechnieken, dus beter dan
dit was in die tijd niet mogelijk. En hoewel Gort ‘gewoon’ een man in een
kostuum is, maakt de close-up van zijn hoofd vlak voor hij in actie komt nog
steeds indruk, mede door de sublieme, legendarische soundtrack van de onvolprezen
Bernard Herrmann, die als één van de eerste de theremin gebruikte in de
soundtrack, een instrument dat anno 2017 nog steeds direct associaties oproept
met het SF-genre.
Rennie is volstrekt geloofwaardig als een ruimtewezen in
menselijke gestalte en dat is knap: hij moet de kijker overtuigen dat hij een
buitenaards wezen is, maar het ook geloofwaardig maken dat de mensen met wie
hij omgaat geloven dat hij een mens is. In een tijd waarin we vooral dood worden gegooid met SF-films die bestaan
uit idiote verhalen en waanzinnige explosies, is deze film nog steeds een
verademing. Sowieso is het één van de meest invloedrijke films in het SF-genre
en om die reden moet elke liefhebber van het genre dit prachtige meesterwerk
gezien hebben.
Reacties
Een reactie posten